Nếu bạn là người thích sưu tập những loại đá quý hiếm mà không tìm hiểu về alexandrite thì quả thật là bạn chưa thực sự đam mê với đá quý. Bởi Alexandrite là viên ngọc hiếm có nhất trong số tất cả các loại đá quý có màu hiện nay. Cùng tìm hiểu viên đá đổi màu kỳ diệu này với Ngọc Thạch Thảo qua bài viết ngay đây thôi. Let’s go?
Nội Dung Bài Viết
Đá Alexandrite Là Gì?
Trải qua cả thế kỷ nhưng độ hot của alexandrite chỉ có tăng bởi chúng càng ngày càng hiếm có.
Alexandrite đặc trung với hiệu ứng đổi màu, có màu sắc của ngọc lục bảo (màu lục) dưới ánh sáng ban ngày và “hóa thân” thành Ruby (màu đỏ) dưới ánh sáng đèn sợi đốt.
Theo khoa học, Alexandrite về là một loại đá thuộc nhóm đá chrysoberyl (khoáng vật oxit, hydroxit).
Nhóm đá này bao gồm các khoáng chất chrysoberyl không màu hoặc có màu vàng suốt, chrysoberyl mắt mèo và khoáng vật Alexandrite đổi màu.
Đá Alexandrite có khả năng đổi màu là do ngoài sắt và titan, nó còn có thêm phần lớn crôm tinh khiết.
Màu sắc kỳ lạ của Alexandrite
Đặc tính thay đổi màu sắc của đá Alexandrite được ví như những con tắc kè, chúng là viên đá xanh dịu dàng trong ánh sáng ban ngày hoặc đặt dưới ánh đèn huỳnh quang, bỗng đỏ dịu dưới ánh sáng vàng đèn sợi đốt.
Rất nhạy cảm, chỉ cần một chút thay đổi ánh sáng trong căn phòng cũng làm chúng tỏa ra sức hấp dẫn mà không ai có thể cưỡng lại.
Đương nhiên, Nó không phải là khoáng vật duy nhất có hiệu ứng thay đổi màu sắc trong môi trường ánh sáng.
Nhưng nét đẹp và “sự lấp lánh” của chúng thì không loại đá quý nào có thể sánh bằng, người ta gọi riêng cho hiệu ứng đó là ” hiệu ứng Alexandrite”. Đá cũng có đặc tính “đa hướng sắc — pleochroic” ( màu sắc của chúng sẽ thay đổi tùy thuộc vào góc nhìn).
Sự thay đổi màu sắc được cho là chỉ xảy ra trong các mẫu vật mà crom thay thế cho nhôm trong cấu trúc nguyên tử của khoáng vật.
Hiện tượng này được quan sát lần đầu tiên được đặt tên là “alexandrite” theo tên Sa hoàng Alexander II của Nga. Kể từ đó “hiệu ứng alexandrite” đã được quan sát thấy trong các loại đá quý khác, bao gồm garnet đổi màu , spinel , tourmaline , sapphire và fluorit .
Tinh thể tốt sẽ có màu xanh lục đến xanh lục nhạt trong ánh sáng ban ngày và màu đỏ đến đỏ tía trong ánh sáng đèn sợi đốt. Độ bão hòa màu của nó ở mức vừa phải đến mạnh.
Những viên đá quá nhạt sẽ không đạt được chất lượng về cường độ màu như những viên đá quý chất lượng tốt. Đá quá tối sẽ thiếu độ sáng và gần như đen.
Đá Alexandrite phân bố ở đâu?
Nguồn gốc đầu tiên của Alexandrite là tại khu vực Ural của Nga, nhưng những mỏ ở đây từ lâu đã cạn kiệt.
Trong một thời gian khá là dài các mỏ ở khu vực Ural được cho là nguồn cấp duy nhất của loại đá cỡ lớn, đặc biệt là các viên đá có trọng lượng 5 carat trở lên.
Ngày nay các mỏ mới ở Sri Lanka, Đông Phi hay Brazil hiếm khi khai thác được những viên đá có chất lượng cao và hiệu ứng chuyển màu đạt tiêu chuẩn như đá của Nga.
Các nguồn khác bao gồm Myanmar (Miến Điện), Sri Lanka, Tanzania, Ấn Độ (Andhra Pradesh) và Madagascar.
Tính Chất Của Alexandrite
Alexandrite xuất hiện cách đây hàng triệu năm khi môi trường đất đá bị biến dạng, trong điều kiện địa lý và hóa học đặc biệt.
Trong điều kiện đặc biệt, hai nguyên tố beryllium (nguyên tố chiếm đa số trong chrysoberyl ) và chromium(nguyên tố gây đổi màu trong Alexandrite) kết hợp lại với nhau nhưng lại thiếu đi nguyên tố silica (nguyên tố phổ biến thứ hai trên bề mặt trái đất) hình thành Alexandrite.
Ngoài hiệu ứng màu sắc độc đáo của đá quý, nó còn độc đáo ở chỗ có dấu vết của crom, sắt và titan.
Nó hiện đại hơn rất nhiều so với các loại đá quý khác và không được nhắc đến trong lịch sử cổ đại, khiến người ta tin rằng nó thực sự được tìm thấy lần đầu tiên vào thế kỷ 19.
| Tên gọi tiếng Anh | Alexandrite |
| Tên gọi tiếng Việt | Alexandrite |
| Công thức hóa học | BeAl2O4 – Beryllium aluminate oxide |
| Cấu trúc tinh thể | Orthorhombic (hình thoi) |
| Tỷ trọng (Density) | 3,70 – 3,78 |
| Màu sắc | Vàng, xanh lá cây, xanh lá cây non, nâu nhạt đỏ, đa sắc |
| Độ cứng theo bảng Mohs | 8,5 |
Xem thêm: ✏️ Đá Huyền Thạch Là Gì? 5 Công Dụng Của Jet Gemstone ?
Phân Loại Đá Alexandrite
| Lớp chữ cái và tên | Alexandrite Mô tả |
|---|---|
| AAAAA – “Nhà sưu tập” | Đặc biệt hiếm, với sự chuyển màu từ 90 đến 100 phần trăm. Alexandrite này có nguồn gốc từ Brazil và Nga và có độ trong suốt đặc biệt |
| AAAA – “Gia truyền” | Top 1% của Alexandrite, với độ chuyển màu từ 80 đến 100%. Alexandrite này có độ trong tuyệt vời và màu sắc sống động. |
| AAA – “Xuất sắc” | 10 phần trăm hàng đầu của Alexandrite, với sự thay đổi màu sắc hiện tại và màu sắc sống động. Độ trong vẫn ở trên mức trung bình và những viên đá này phổ biến hơn đối với đồ trang sức tinh xảo. |
| AA – “Rất tốt” | 25 phần trăm hàng đầu của Alexandrite, với sự chuyển đổi màu sắc hiện tại và màu sắc chất lượng. Màu xanh lá cây và màu tím nhạt hơn và độ trong không hoàn toàn dịu mắt. |
| Tốt” | Top 50 đến 70 phần trăm của Alexandrite, với độ rõ nét và màu sáng chấp nhận được. |
Alexandrite được bán dưới dạng tinh thể thô và đá quý mài giác . Alexandrite được cắt theo kiểu tương tự như kim cương.
Các vết cắt phổ biến nhất cho Alexandrite bao gồm vết cắt tròn, vết cắt hình quả lê, vết cắt hình bầu dục và vết cắt ngọc lục bảo.
Lịch Sử Về Alexandrite
Lịch sử của đá alexandrite đã gây tranh cãi trong giới ngọc học, chúng được phát hiện từ thời Đế quốc Nga.
Giữa thế kỷ XIX, tại dãy núi Ural của Nga, trong quá trình khai thác Ngọc Lục Bảo ở đây, những thợ mỏ đã vô tình phát hiện ra viên đá màu xanh lá cây có vẻ đẹp trông giống như Ngọc Lục Bảo. Họ đã rất vui mừng mang viên đá này trở về trại tạm trú và đốt lửa trại ăn mừng.
Nhưng dưới ánh sáng của lửa trại, viên đá màu xanh đã chuyển sang màu đỏ rực rỡ. Cho đến sáng ngày hôm sau những viên đá này lại trở về màu sắc xanh lục như ban đầu và họ nhận ra rằng mình đã tìm ra 1 viên đá quý mới: bí ẩn và huyền diệu.
Cũng trong thời gian đó Hoàng Tử Alexander II ra đời, Bá tước Lev Alekseevich Perovskii đã quyết định đặt cho viên ngọc này 1 cái tên là Alexandrite để vinh danh Alexandar Nicholavich ( Sa Hoàng tương lai của Nga). Viên ngọc này đã trở thành biểu tượng quốc gia của Nga hoàng
Những người lính Nga mặc quân phục xanh đỏ gắn đá Alexandrite lên ngực như là biểu tượng của quân đội hoàng gia. Họ coi nó là bùa hộ mệnh và thể hiện lòng trung thành với nhà vua.
Cũng có giả thuyết cho rằng đá được đặt tên theo tên Sa hoàng Nga Alexander II (1818 – 1881). nhưng chúng được phát hiện bởi một chuyên gia khoáng vật học người Pháp Nils Gustaf Nordenskiöld (1792-1866).
Khi Nordenskiöld lần đầu tiên phát hiện alexandrite vào năm 1834, ban đầu đã được cho là một loại Ngọc lục bảo bởi vì nó đã được phát hiện trong hầm mỏ Ngọc lục bảo nằm trong khu vực Ural của Nga, gần sông Tokovaya.
Mẫu vật sau đó được xác định thuộc loại mang Crom, thay đổi màu sắc thuộc họ Chrysoberyl.
Xem thêm: ? Đá Bixbite Là Gì? Cực Phẩm Beryl Đỏ Hiếm Có Khó Tìm
Công Dụng Của Đá Alexandrite Là Gì?
Lợi Ích Sức Khỏe Của Alexandrite
- Alexandrite là một loại đá được liên tưởng tới tính kỷ luật và khả năng tự kiểm soát-bản thân. Nhiều người tin rằng viên đá có thể thúc đẩy sự tập trung và tăng cường khả năng học hỏi.
- Dòng đá Chrysoberyl được cho là mang lại sự thanh thản cho tâm trí, suy nghĩ một cách rõ ràng và chúng có khả năng để tăng sự tự tin của chủ nhân mang nó
- Trong huyền thoại của người Nga, sức mạnh của tinh thể được cho là mang lại may mắn, tài sản và tình yêu với chủ nhân của nó. Chúng cũng được cho là mang theo một điềm tốt.
Ý nghĩa phong thủy của đá Alexandrite
- Với những người khô khan, mang đá bên người giúp họ có tài ăn nói, trở nên lãng mạn hơn. Nó mang lại hy vọng cho những người đang tuyệt vọng về cuộc sống của họ.
- Trong phong thủy, đá Alexandrite là biểu tượng của điềm lành, biến họa thành phúc. Đặc biệt, đá còn có khả năng giúp con người tăng cường trực giác, hỗ trợ tìm ra biện pháp chính xác nhất để giải quyết khó khăn.
- Mang nguồn năng lượng tích cực, nó giúp người đeo trở nên năng động, truyền cảm hứng, tăng tính sáng tạo hỗ trợ tốt trong công việc cũng như học tập.
- Với sự thay đổi màu sắc của nó sẽ cho phép bạn nhìn thấy cả hai mặt của một vấn đề tương tự như một lời nhắc nhở rằng cuộc sống không chỉ là một màu đen mà luôn phong phú muôn màu muôn vẻ,giúp bạn thoát ra khỏi nỗi bi quan.
Đá alexandrite hợp mệnh gì?
Do alexandrite là đá đa sắc nên hợp với tất cả các mệnh, tuy nhiên viên đá hỗ trợ tốt nhất cho những ai mang mệnh Hỏa và mệnh Mộc
Đây là viên đá của những người sinh tháng sáu. Đồng thời, chúng cũng là món quà kỉ niệm cưới lần thứ 55 của các cặp vợ chồng.
Đá Alexandrite Có Giá Bao Nhiêu?
Alexandrite hiện tại cực kỳ hiếm và đắt tiền, rất khó để tìm thấy một viên đá tự nhiên vì để hình thành ra nó yêu cầu cả hai nguyên tố: Beryllium (Be), một trong những nguyên tố hiếm nhất trên Trái đất và crom (Cr).
Nếu như chỉ chứa nguyên tố Cr thì rất nhiều viên đá có thể đáp ứng. Tuy nhiên, Be và Cr hiếm khi hình thành trong cùng một loại đá.
Hơn nữa, đá quý này gần như cạn kiệt chỉ sau vài thập kỷ khai thác đẩy giá trị viên đá có khi lên đến 70.000 USD/ carat.
Đá có chất lượng tốt, màu sắc đẹp rất hiếm và có giá trị cao. Màu được yêu thích là đỏ ruby và lục emerald, tuy nhiên khó mà có được màu ưng ý.
Khi định giá đá thì phải chú ý đến sự thay đổi màu sắc đá: đá càng đổi màu hoàn toàn giữa đỏ và lục đồng thời khi đổi màu không vướng sắc nâu thì càng có giá trị.
Ngoài ra còn có các yếu tố giá trị quan trọng khác như: độ đậm hai màu, độ sạch, chất lượng cắt mài và kích thước đá.
Đá thường được mài theo hình nệm hoặc hình ovan.
Với độ cứng 8,5 cao hơn so với Aquamarine, Nó là một loại đá rất bền phù hợp để chế tác mọi món trang sức.
Đá alexandrite nhân tạo
Alexandrine nhân tạo lần đầu tiên xuất hiện vào những năm 1960 bằng các phương pháp nấu chảy , thủy nhiệt hoặc thông lượng. Những viên đá tổng hợp này có các tính chất hóa học tương tự như alexandrites tự nhiên.
Mặc dù tinh thể tổng hợp có giá thấp hơn nhiều so với các viên đá tự nhiên nhưng Alexandrite tổng hợp vẫn xếp hạng hàng đầu trong số các loại đá quý tổng hợp đắt nhất hiện có.
Cách Làm Sạch Và Bảo Quản Alexandrite
Alexandrite và Chrysoberyl nói chung là rất bền và phù hợp để đeo/ mang hàng ngày. Mặc dù vậy, chăm sóc chúng đúng cách vẫn là điều rất quan trọng.
- Nó có thể dễ dàng được làm sạch bằng xà phòng nhẹ và nước ấm hoặc nước sinh hoạt (nước ở mức nhiệt độ phòng).
- Nó cũng có thể được làm sạch bằng một miếng vải mềm hoặc bàn chải đánh răng lông mềm.
- Bạn hãy chắc chắn tránh, không nên dùng bất kỳ loại hóa chất mạnh hoặc thuốc tẩy nào khi làm sạch đá và đảm bảo xả nước rửa sạch để loại bỏ tất cả dư lượng xà phòng dính trên bề mặt đá.
- Luôn tháo tinh thể và đồ trang sức ra trước khi tham gia bất kỳ hoạt động thể chất, công việc nhà cửa nào. Khi tháo đồ trang sức, điều quan trọng là không nắm vào đá để kéo, bởi vì làm như vậy có thể làm yếu đi các ngàm kim loại ngậm giữ đá và cuối cùng dẫn đến có thể bị rơi viên đá ra khỏi món trang sức.
- Nó cứng hơn so với hầu hết các loại đá quý khác, có nghĩa là nó có thể dễ dàng làm xước các loại đá mềm hơn như thạch anh, tourmaline, zircon và spinel. Vì vậy, bạn hãy bọc nó vào một miếng vải mềm và khi lưu giữ hãy đặt nó riêng ra với các loại đá khác.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Đá Alexandrite
Alexandrite thật đáng giá bao nhiêu?
Alexandrite là một trong những loại đá quý đắt nhất trên thị trường. Alexandrite tự nhiên, được phân loại GIA có giá trung bình lên tới 15.000 USD mỗi carat. Tuy nhiên, Alexandrite đặc biệt hiếm và chất lượng cao được bán lẻ với giá từ 50.000 đến 70.000 USD mỗi carat.
Alexandrite có đắt hơn kim cương?
Mặc dù kim cương vẫn là lựa chọn phổ biến nhất cho nhẫn đính hôn, Alexandrite ngày càng trở nên có giá trị hơn. Alexandrite có chất lượng uy tín có giá trị cao hơn kim cương trung bình. Tuy nhiên, kim cương đỏ và kim cương xanh hiếm có giá cao hơn hầu hết Alexandrite.
Tại sao Alexandrite lại hiếm như vậy?
Alexandrite tự nhiên hiếm hơn kim cương do tính chất hóa học độc đáo của nó. Dấu vết của sắt và titan giúp phân biệt Alexandrite với các dạng chrysoberyl khác. Alexandrite chỉ được tìm thấy ở một số khu vực trên thế giới: Nga, Brazil, Sri Lanka và một số vùng của Châu Phi.
Alexandrite có phải là đá quý thật không?
Alexandrite là một loại đá quý hiếm tự nhiên. Được biết đến với đặc tính và giá trị thay đổi màu sắc tinh tế, thật dễ dàng để phát hiện ra Alexandrite giả. Alexandrite giả sẽ không hiển thị màu xanh lam rực rỡ giống như ánh sáng ban ngày và màu đỏ tía vào buổi tối. Ngoài ra còn có Alexandrite phát triển trong phòng thí nghiệm, ít có giá trị hơn Alexandrite tự nhiên nhưng có chung các đặc tính hóa học.
Những Viên Alexandrite Nổi Tiếng Trên Thế Giới
Whitney Alexandrite: Viên Whitney Alexandrite 17,08 carat được tìm thấy ở Minas Gerais, Brazil. Nằm trong bộ sưu tập đá quý của viện Smithsonian, Bảo tàng quốc gia về lịch sử và tự nhiên quốc Hoa Kỳ.
43 Carat: Viên Alexandrite 43 carat này đang nằm trong bộ sưu tập đá quý của viện bảo tàng lịch sử và tự nhiên Hoàng gia Anh.
66 Carat: Một viên Alexandrite 65,70 carat được tìm thấy ở Sri Lanka, viên đá này đã được mua lại và hiện nay đang nằm trong bộ sưu tập đá quý của viện Smithsonian, Bảo tàng quốc gia về lịch sử và tự nhiên quốc Hoa Kỳ.[1] [2]
